More

    Ќе се избегне ли рецесија? – Инфлацијата во Еврозоната се намалува, а и цената на енергенсите паѓа

    Инфлацијата во еврозоната се намали и во јануари и се лизна на 8,5 отсто, благодарение на многу поблагиот раст на цените на енергенсите, покажаа првите проценки на Евростат во средата.

    Во јануари годишната стапка на инфлација во еврозоната, изразена со хармонизираниот индекс на потрошувачките цени (HICP) изнесува 8,5 отсто, пресмета Европскиот завод за статистика. Во декември потрошувачките цени во еврозоната пораснале за 9,2 отсто на годишна основа, а за 10,1 отсто во ноември.
    Во октомври инфлацијата достигна највисоко ниво од 2000 година, кога Еуростат почна да објавува податоци, од 10,6 отсто. На месечно ниво, цените во јануари паднаа за 0,4 отсто.

    Енергијата беше и главниот двигател на растот на цените минатиот месец, со пораст од 17,2 отсто во споредба со истиот месец лани. Сепак, поскапувањето е многу поблаго отколку во декември кога неговите цени скокнаа на 25,5 отсто. Во однос на декември, цената на енергенсите е намалена за 0,9 отсто.
    На почетокот на годината, растот на цените на свежата храна, исто така, благо се намали во однос на истиот месец во 2021 година, на 11,6 отсто. Во декември цената се зголеми за 12 отсто.

    Месечната споредба покажува пораст на цените на свежата храна за 1,3 отсто. Без флуктуирачките цени на енергијата и храната, годишната стапка на инфлација во еврозоната беше седум отсто во јануари и беше за 0,1 процентен поен повисока отколку во декември. Базичната инфлација, која ги намалува трошоците за енергија и храна, изнесуваше 5,2% во декември – во согласност со претходниот месец.

    Дали ќе се покачат каматните стапки?

    Економскиот показател внимателно се следи пред новата одлука за каматна стапка што треба да излезе во четврток од Европската централна банка. Повисоката инфлација ја натера ЕЦБ да ги зголеми стапките четири пати во 2022 година, а очекувањата на пазарот укажуваат на уште најмалку две зголемувања на претстојните состаноци.

    Според светските информации резултатот е дека поголемиот од очекуваниот пад на вкупната инфлација нема да ја одврати ЕЦБ утре да ги зголеми каматните стапки за 50 базични поени и изгледа како завршена работа, при што дискусијата на Советот ќе се фокусира на големината на зголемувањата на стапките во март и понатаму.

    Учесниците на пазарот ќе бараат индиции за следните чекори на централната банка. Главната стапка на ЕЦБ во моментов е 2%, но очекувањата на пазарот сугерираат зголемување на 3,5% до крајот на првите шест месеци од годината, наведува Ројтерс.

    „Инвеститорите ќе гледаат напред дали Кристин Лагард ќе ги удвои претходните сигнали за уште едно покачување за половина процент во март и кои зборови ги користи за да го опише секое дополнително заострување“, напиша Том Хопкинс, менаџер на портфолио во BRI Wealth Management.

    Невработеноста во еврозоната се чинеше стабилна на 6,6% во декември. Ова е во согласност со претходните две месечни читања на податоците и исто така ги намалува стравувањата од значителна рецесија во еврозоната.

    Податоците објавени во вторникот покажаа подобра од очекуваната активност на раст во еврозоната на крајот на 2022 година – и покрај економските контракции во Германија и Италија, еврозоната порасна за 0,1% во четвртиот квартал од минатата година.

    Што се случува со Германија?

    Германската економија забележа пад од 0,2 отсто на крајот на минатата година, објави германскиот завод за статистика, пренесе Блумберг, а тоа значи дека германската економија веројатно нема да може да избегне два последователни квартали на контракција, изјави министерот за економија на земјата Роберт Хабек, цитиран од „Bloomberg“.

    Германија влада

    -Сè уште постои голема веројатност дека ќе видиме техничка рецесија, рече Хабек на прес-конференција, додавајќи дека Германија сепак ќе избегне остар економски пад.

    ( техничка рецесија е кога се забележува пад на два последователни кварталиа, падот се јавува во контекст на континуирана инфлација, ниска невработеност, континуирани предизвици во синџирите на снабдување и зголемување на клучните каматни стапки).

    Американската агенција наведува дека станува збор за полош резултат од очекуваниот и дека наглото зголемување на инфлацијата ја оптоварува потрошувачката на германските домаќинства, како и дека имајќи ги предвид зголемените сметки за енергија, рецесијата се чини се поверојатна.

    Податоците објавени од германскиот институт се во спротивност со проценката претставена претходно овој месец, а неколку показатели во последните недели укажуваат на зголемена доверба во Германија по благата зима и добро снабдените складишта за природен гас, што го елиминираше ризикот од недостиг за време на грејната сезона.

    Цените на големо на стоките, по период на рекорден раст, почнаа да паѓаат, што дава надеж дека инфлацијата ќе се намали побрзо од очекуваното.

    Сепак, побарувачката е помала, а овој тренд е забележан и во Шведска, чија економија е неочекувано на пониско ниво во четвртиот квартал, додава Блумберг. Според американската агенција, Белгија успеала да оствари раст од 0,1 отсто, а Летонија дури 0,3 отсто, додека економската доверба во еврозоната продолжува да расте во јануари, искачувајќи се на највисоко ниво од јуни.

    Сепак, нарачките паѓаат во германскиот производствен сектор, и покрај високите залихи и олеснувањето на тесните грла во синџирот на снабдување. Владата во Берлин минатата недела прогнозираше раст од 0,2 отсто за 2023 година, во споредба со претходната прогноза за намалување од 0,4 отсто.

    Европската централна банка (ЕЦБ) е решена да се справи со растечките цени со рестриктивна монетарна политика. Каматните стапки треба да се зголемат оваа недела за уште 50 базични поени, што е уште еден чекор во агресивната политика на затегнување, забележана за прв пат во историјата на ЕЦБ. Целосното влијание на тие мерки допрва треба да се почувствува.

    И ММФ со позитивни прогнози

    Меѓународниот монетарен фонд малку ги зголеми изгледите за глобален раст во 2023 година поради „изненадувачки отпорната“ побарувачка во Соединетите држави и Европа, пониските трошоци за енергија и повторното отворање на кинеската економија откако Пекинг ги олесни строгите ограничувања за Ковид-19.

    ММФ рече дека глобалниот раст сепак ќе падне на 2,9 отсто во 2023 година од 3,4 отсто во 2022 година, но неговите најнови прогнози на World Economic Outlook покажуваат подобрување на октомвриската прогноза за раст од 2,7 отсто оваа година, со предупредувања дека светот лесно може да западне во рецесија .

    За 2024 година, ММФ рече дека глобалниот раст малку ќе се забрза до 3,1 отсто, но тоа е десетина од процентниот поен под неговата октомвриска прогноза бидејќи целосниот ефект од поострите зголемувања на каматните стапки на централната банка ја забавува побарувачката.
    Главниот економист на ММФ, Пјер-Оливие Гуриншас, рече дека ризиците од рецесија се намалени и дека централните банки напредуваат во контролирањето на инфлацијата, но дека е потребна повеќе работа за да се задржат цените и дека може да дојде до нови нарушувања поради понатамошната ескалација на војната во Украина и борбата на Кина против Ковид-19.

    „Мораме да бидеме подготвени да го очекуваме неочекуваното, но тоа може да претставува пресвртница, со достигнување на раст и пад на инфлацијата“, им рече Гуринчас на новинарите за изгледите за 2023 година.

    Во своите прогнози за БДП за 2023 година, ММФ рече дека сега очекува БДП на САД да порасне за 1,4 отсто, што е повеќе од прогнозата од 1 отсто во октомври и по раст од 2,0 отсто во 2022 година. , силен пазар на труд и силни биланси на потрошувачи.

    Тој рече дека еврозоната остварила слични добивки, при што растот за Европа во 2023 година сега се предвидува на 0,7%, што е зголемување од 0,5% во октомвриската перспектива, по растот од 3,5% во 2022 година. ММФ рече дека Европа се прилагодила побрзо на повисоките трошоци за енергија отколку очекувано, а пониските цени на енергијата му помогнаа на регионот.

    Велика Британија беше единствената голема напредна економија за која ММФ предвиде дека ќе биде во рецесија оваа година, со пад на БДП за 0,6 отсто, бидејќи домаќинствата се борат со зголемените животни трошоци, вклучувајќи енергија и хипотеки.

    ММФ значително ја зголеми својата перспектива за растот на Кина во 2023 година, на 5,2% од 4,4% во октомвриската прогноза, откако политиката на „нулта борба против Ковид“ во 2022 година ја намали стапката на раст на Кина на 3 проценти – темпо под глобалниот просек за прв пат по повеќе од 40 години. Но, поттикот за обновена мобилност за Кинезите ќе биде краткотраен, тврди ММФ.

    Дали Северна Македонија ја очекува рецесија?

    Како централна банка постојано работиме на обезбедување среднорочна ценовна стабилност. Тековното затегнување на монетарната политика има за цел да придонесе за намалување на инфлациските очекувања и стабилизирање на инфлацијата. Како резултат на постепеното намалување на цените на примарните производи, но и на мерките преземени досега, од ноември се забележува постепено забавување на инфлацијата, во услови на задржана стабилност на девизниот курс и на финансискиот сектор, рече гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска, говорејќи на панел-дискусијата под наслов „Фискални, монетарни и даночни политики во време на криза“, во рамките на годишната владина конференција, насловена „Година на нови можности“.

    Ангеловска-Бежоска во своето излагање рече дека сме сведоци на најсинхронизираниот одговор на централните банки ширум светот преку затегање на монетарните политики за стабилизирање на инфлацијата, посилен во споредба со 70-тите години. Таа посочи дека иако не станува збор за стандарден шок на побарувачката, поради високите стапки и дисперзирноста на инфлацијата, централните банки немаат друг избор освен да ја затегнуваат монетарната политика, додека видот на инструментите и силината зависат од монетарната стратегија, инструментариумот и одделните фактори коишто влијаат врз инфлацијата.

    „Со оглед на нашата монетарна стратегија на стабилен курс на денарот, поставеноста на нашата монетарна политика зависи од два клучни фактора ‒ состојбите на девизниот пазар и притисоците на курсот и инфлациските движења. Првите притисоци во овие два сегмента беа забележани со појавата на енергетската криза кон крајот на 2021 година, кога започна нашата реакција, преку постепено намалување на ликвидноста со интервенции на девизниот пазар. Продолживме со зголемување на основната каматна стапка, но и на каматната стапка на депозитите преку ноќ, седумдневните, кредитите преку ноќ, каматната стапка на репо-операциите. Во неколку наврати направивме измена кај инструментот задолжителна резерва, преку што се делува и на циклусот на затегање, но и се поттикнува процесот на денаризација и зеленото финансирање, а сето тоа придонесува за поддршка на стабилноста во економијата. Во основа, ние сме во групата земји коишто меѓу првите почнаа со интервенции, уште во 2021 година, користејќи многу поширок спектар инструменти, а не само основната каматна стапка“, рече гувернерката.

     

    Соња Танеска

    Извор: civilmedia.mk

     

    Exit mobile version